De ontwikkeling van rekenen bestaat niet alleen uit het verwerven van kennis en vaardigheden, maar vooral ook uit oefenen, automatiseren en memoriseren.
Er is momenteel veel discussie over de kwaliteit van “automatiseren’ van de rekenkennis en rekenvaardigheden. Automatiseren wordt dan opgevat als het vlot (en vooral veel) kunnen maken van kale sommen.
Dit is natuurlijk een belangrijke indicator voor het rekenniveau van de kinderen, maar het kan ook bedrieglijk zijn. Er zijn leerlingen die vlot kale sommen kunnen uitrekenen, maar die hun kennis niet kunnen koppelen aan functionele situaties of aan contextberekeningen. Zij kunnen bij het maken van berekeningen komen tot vreemde uitkomsten omdat zij niet werkelijk begrijpen wat ze doen. In het basisonderwijs doen we dit af als slordigheidsfouten. Echter, als de verpleegkundige in het ziekenhuis de juiste dosis van jouw medicijn verkeerd berekent omdat ze een nul te weinig heeft weggestreept, is dat wel een heel vervelend foutje…
Er zijn ook leerlingen die de kale som met moeite kunnen berekenen, maar die een uitstekende functionele gecijferdheid bereiken met ondersteuning van denkmodellen en de rekenmachine. Deze leerlingen wordt vaak geen recht gedaan.
Automatiseren van alle fasen
De onderwerpen en opdrachten in Wizwijs worden aangeboden en uitgewerkt op vier handelingsniveaus. In de visie van Wizwijs dient iedere fase van de didactische opbouw van de leerstof geautomatiseerd te worden. Dit beperkt zich dus niet alleen tot de hoogste fase, de fase van de formele, kale som.
Het handelingsmodel, zoals hierna schematisch weergegeven, is de basis van de ontwikkeling van wiskundig inzicht, denken en redeneren.
Een nieuw onderwerp wordt consequent geïntroduceerd aan de hand van een doe-opdracht
Hierin wordt het onderwerp verkend door informeel te handelen.
Daarna wordt het onderwerp aangeboden door middel van een foto of tekening van de werkelijkheidssituatie. Dit wordt ondersteund door werkelijkheidsmateriaal, zoals toegepast tijdens de doe-opdracht .
In de volgende fase wordt de leerstof modelmatig aangeboden, door gebruik te maken van schematische en meer abstracte representatie. Geleidelijk aan wordt de context losgelaten
Tenslotte worden bovenstaande handelingen gekoppeld aan het schrijven van getallen, het maken van berekeningen op papier door gebruik te maken van symbolen.
Essentieel is hierbij dat bij de overgang van iedere fase de leerlingen verwoorden wat ze doen. Door hun handelingen te verwoorden leren leerlingen zich bewust te worden van wat ze denken en doen en hun eigen handelen te sturen. Dit proces is een vicieuze cirkel. Het mentaal handelen stuurt het denken en handelen. Dit wordt door verwoorden en reflectie verder ontwikkeld. Hierdoor komt het wiskundig denken en handelen op een steeds hoger niveau, en is het daadwerkelijk geautomatiseerd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten